Mynta

Mynta er harðgerð og auðræktuð planta sem dafnar bæði úti í görðum og inni í pottum. Hún tilheyrir Lamiaceae fjölskyldunni og er þekkt fyrir sterkan ilm og hraða útbreiðslu. Mynta vex best í frjósömum jarðvegi með góðu frárennsli. Hún kýs helst sólríkan stað til að vaxa á. Þó að hún þoli vel hálfskugga, verður bragðið öflugra ef hún fær nægilega sól.

Mynta er fjölær jurt í tempruðu loftslagi en getur dáið niður yfir veturinn á köldum svæðum og sprottið aftur upp að vori. Til að tryggja sem bestan vöxt má klippa plöntuna reglulega til að örva vöxt og mynda þéttari runna. Það er líka mikilvægt að klípa blómstöngla af til að koma í veg fyrir að plantan eyði orku í fræmyndun, sem getur dregið úr styrk bragðefna í laufunum.

Regluleg grisjun stuðlar að heilbrigðari vexti og er best að tína laufin áður en plantan fer að blómstra svo bragðið sé sem mest. Plöntuna má grisja og nýta hvenær sem er yfir vaxtartímann. Fyrir vetrargeymslu er gott að tína laufin áður en haustkuldi skemmir þau. Laufin er hægt að þurrka, frysta eða nota fersk í te, matargerð og snyrtivörur.

Meindýr sækja tiltölulega lítið í myntu. Hún er sjúkdómaþolin, en hún getur þó orðið fyrir ágangi blaðlúsa og sveppasjúkdóma. Sveppasjúkdómar koma sérstaklega ef hún er vökvuð of mikið og í illa loftræstu umhverfi. Ef myntan verður gulleit eða sýnir merki um sjúkdóma, getur verið gott að grisja hana.

Þegar kemur að fjölgun er mynta einstaklega auðveld í skiptingu og hægt að fjölga henni með rótarsprotum eða græðlingum. Ef tekinn er sproti með nokkrum laufum og hann settur í vatn, myndar hann rætur á nokkrum dögum og getur þá verið gróðursettur í mold. Skipting rótarkerfisins á tveggja til þriggja ára fresti hjálpar til við að halda plöntunni öflugri og koma í veg fyrir að hún verði viðkvæm eða rýr.

Mynta er fjölhæf planta sem hefur verið notuð í árþúsundir í matargerð, læknisfræði og ilmvatnsframleiðslu. Hún er ekki aðeins gagnleg heldur einnig falleg, með ferskgrænu laufunum og skærum litum blómanna sem laða að sér býflugur og fiðrildi. Með réttri umhirðu og stjórnun getur mynta veitt ríkulega uppskeru og dregið ferskan ilm inn í garðinn eða heimilið.